‘Hoe gaat het nu met je? Deze vraag wordt heel vaak gesteld, we verwachten dan een ‘goed’ als antwoord. We vragen niet door. Vraag juist wel eens door. ‘Hoe is vandaag je dag begonnen?’, ‘Hoe ging het gisteren?’, maak het concreter. Of mensen oprecht durven te antwoorden, hangt af van de veiligheid die iemand ervaart en hoe de sfeer in een bedrijf is.’

‘Als je zelf in de stress zit denk je al snel: ik stel die vraag en als ik een ‘goed’ krijg is dat mooi meegenomen, dan kan ik weer door naar de volgende. Maar er zit heel veel vast aan zo’n vraag. Vertraag even op dat moment. Hoe is het nou écht met je?’.

‘Er is wel voldoende aandacht voor werkstress, ik denk alleen niet dat er altijd voldoende goede aandacht is.’

‘Ik denk wel dat er voldoende aandacht is, ik denk alleen niet dat er altijd voldoende goede aandacht is. Het gevaar is dat je met allerlei regels komt over hoe je met stress om moet gaan. Of iedereen doet een cursus ‘Omgaan met stress’ of mindfulness. Maar is dat wel het antwoord op de vraag die de medewerker stelt?’.

‘Dat. En ik denk ook dat er medewerkers zijn die oprecht niet weten wat zij nodig hebben. Het enige dat ze weten is dat hun hoofd vol is, dat ze moe zijn, kribbig worden, dingen niet meer onthouden. Maar wat is een oplossing? Dat is wat voor mij het werk zo leuk maakt. Ik heb elke keer een puzzel te leggen. Maar dat is dus ook lastig voor jou, voor je omstanders - én voor de HR-professional’.

‘Het verschilt heel erg per bedrijf en per HR-professional en leidinggevende. Wat ik vaak zie – zeker bij bedrijven die daar serieus mee aan de slag gaan – is dat zij echt wel willen. Maar ook krijg ik vaak de vraag: ‘Wat kunnen we dan doen?’. Het begint altijd met het goede gesprek. Hoe gaat het echt met je? Als iemand zegt ‘goed’, blijf dan even zitten. Maak het concreet: ‘Wat is er gebeurd de afgelopen dagen?’.

‘Mantelzorg is een mooi voorbeeld hierin. Ik kan hetzelfde aantal uren werken, maar als ik dat op een andere manier mag invullen – of ik heb wat meer ruimte voor de zorg voor mijn moeder – kan dat voor mij heel veel stress wegnemen. Wat heel belangrijk is, is dat als ik op een afdeling werk en zie dat mijn leidinggevende dit regelt met een collega, dan stelt mij dat zelf ook gerust. Dat gevoel van veiligheid is een hele belangrijke stressdemper’.

‘Vanaf het moment dat we opstaan hebben we stress in ons lichaam. Je moet dingen doen. Dat heeft de evolutie bepaald. Maar, het gevoel van veiligheid, het gevoel van ik zit hier goed en ik hoef even niet om me heen te kijken, dat verlaagt de stress. Het gevoel van veiligheid dempt stressgevoelens, onveiligheid maakt die gevoelens juist veel groter. Als HR-professional en leidinggevende moet je er oog en oor voor hebben dat er stress is’.

‘Iemand die ander gedrag vertoont dan een paar maanden geleden, vaker humeurig is, vergeetachtig is, afspraken niet nakomt… dat kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Gebeurt dat veel vaker en zie je gedrag als met deuren slaan, foeteren op anderen, zijn dat duidelijke kenmerken. Als je het puur emotioneel bekijkt, gaat het om gedrag dat nét iets sterker is dan in de maanden daarvoor. ‘Zo ken ik hem of haar niet’.’

‘Het begint altijd met luisteren. Begrip tonen. Soms helpt het al als je een aantal zaken uit het verhaal kunt halen. Je kunt misschien al een paar tips geven en vooral bijstaan. Lost dat niets op? Kijk dan bij wie je wel terechtkunt. Het is lastig hoor, ook voor de HR-professional. Je wilt ook niet dat je mensen verkeerd inschat. Iedereen heeft weleens een slechte dag. Maar ga het gesprek aan. Vaak als iemand anders het weet helpt dat diegene al’.

‘Natuurlijk moet je een aantal zaken duidelijk hebben. Het is goed om een vertrouwenspersoon te hebben, bijvoorbeeld. Je moet voorkomen dat ‘beleid’ een papieren tijger wordt. Uiteindelijk gaat het toch om het contact op die werkvloer. Met je team, met je collega’s, met de leidinggevende, met HR. Maak het ook ‘makkelijk’ voor medewerkers om de weg naar het vertrouwenspersoon of de bedrijfsarts te vinden’.

‘Het blijven algemeenheden, maar er is wel een aantal initiatieven dat bijdraagt aan het verminderen en voorkomen van stress. Lunchwandelingen bijvoorbeeld. Er is aangetoond dat dit echt stressverlagend is. Zet daar een project voor op of stimuleer je mensen. Zie je iemand met een broodtrommel achter de computer zitten, zeg dan letterlijk: ‘Ga eens even weg’’.

‘Peil op de afdeling hoe de sfeer is. Ga het goede gesprek aan. Faciliteer sporten, wees duidelijk over hoe laat de werkdag begint en eindigt. En houd daar ook aan vast. Merk je dat iemand lastig zit, stel dan de vraag ‘Wat kunnen wij voor je doen?’. Soms kan een uurtje eerder weg of een iets langere pauze al voldoende zijn om de ergste drukte weg te nemen’.

‘Toen ik het besef kreeg dat veiligheid zo belangrijk is in het ervaren van stress, was dat voor mij een eyeopener. Het gaat niet om het aantal uren werken. Je kunt 50 uur werken, maar als je daarna herstelt is dat prima. Als je lol in je werk hebt, is dat ook goed. Het gaat vooral om al die andere zaken die stress veroorzaken. Het niet gezien en gehoord worden, dat zijn de dingen die stress veroorzaken’.

Deze blog is gebaseerd op de aflevering ‘Hoe ga je als HR-professional om met ziekteverzuim door werkstress?’ van onze podcast ‘Maar eerst koffie’. In deze aflevering gaat co-host en Consultant inkomen en zekerheid Lisette Niemeyer in gesprek met Registerpsycholoog Caroline Horikx. Samen bespreken zij de rol van de HR-professional in het voorkomen van stress en het creëren van een veilige, gezonde werkomgeving. Hoe? Dat vertellen de specialisten je aan de hand van praktijksituaties en ‘best-practices’ voor professionals. Heb je vragen over verzuim of wil je meer weten over duurzame inzetbaarheid in jouw organisatie? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek. We helpen je graag.