Wat is werkgeluk eigenlijk?
Je hoort de term steeds vaker voorbijkomen: werkgeluk. Maar wat is het eigenlijk? Werkgeluk is simpel gezegd het plezier dat je ervaart tijdens het werk en de energie die je hiervan krijgt. Het is een gevoel veroorzaakt door positieve emoties, beleefd in het hier en nu en is continue in beweging. Net als de medewerker zelf. Deze start in een bepaalde functie en maakt gedurende zijn of haar dienstverband bij de organisatie verschillende stappen. Werkgeluk is meer dan alleen een stemming. Het is het algemene gevoel van tevredenheid en zingeving dat mensen vinden binnen hun functie in een organisatie.

Waarom is werkgeluk op de werkvloer zo belangrijk?
Gelukspsycholoog Josje: ‘’We bevinden ons in een vergrijzende samenleving, moeten met steeds minder mensen meer werk doen en daarnaast zijn we ook nog eens dag en nacht online bereikbaar via verschillende apps. Daardoor staan we continue ‘aan’ en ontstaan al gauw burn-out klachten.
Uit wetenschappelijk onderzoek van het CBS en TNO* is gebleken dat het aantal burn-outs de afgelopen 20 jaar zelfs is verdubbeld. Dat is dan ook niet zo vreemd. Mensen melden zich vaker ziek of kiezen voor ander werk. Zo ontstaat er steeds meer werkverloop en is het verzuim bij bedrijven hoog. Vooral werkgevers die aandacht besteden aan werkgeluk en faciliteren dat de medewerkers goed in hun vel zitten, zien veel meer gemotiveerde en vitale mensen terug op de werkvloer. Daarnaast is het natuurlijk ook fijn om een positieve cultuur te hebben binnen de organisatie. Dat werkt alleen maar aanstekelijk.‘’



Hoe zorg je voor meer werkgeluk?
Hoe verbeter je als werkgever het werkgeluk van je personeel? Hieronder vind je 7 tips van Josje waar je vandaag nog mee aan de slag kunt gaan.

Tip 1. Stuur op persoonlijke ontwikkeling
‘’Vaak worden mensen gestuurd op targets of bepaalde prestaties. Organisaties die sturen op persoonlijke ontwikkeling hebben gezonder en succesvoller personeel. Daarnaast blijven hun medewerkers ook veel langer bij één bedrijf en zijn ze geneigd om meer uren per week te werken. Dit ervaren ze niet als een extra belasting, omdat ze er zelf ook energie van krijgen. Naast een beoordelingsgesprek, is het dus goed om tijd vrij te maken voor een gezamenlijk moment waarin de persoonlijke doelen van de medewerker worden besproken. Denk daarbij aan vragen zoals: ‘Wat zijn jouw doelen binnen de organisatie?’ en ‘Wat wil jij zelf graag als persoon bereiken?’ Mensen hebben zo het idee dat ze hun werk niet alleen voor een ander doen, maar juist ook voor hun eigen persoonlijke ontwikkeling. Dat is heel doeltreffend. Het zorgt bij je medewerkers voor veel voldoening en zingeving, wat een belangrijke pijler is voor werkgeluk.’’

Tip 2. Stel een coach of psycholoog beschikbaar
‘’Meestal is er intern bij organisaties een vertrouwenspersoon of bedrijfsarts aanwezig. Alleen zodra een medewerker daarmee contact opneemt, is het vaak al goed mis. Wekelijks of maandelijks een preventief spreekuurtje bij een coach of psycholoog op kantoor organiseren, werkt enorm goed. Op die manier signaleer je al op een veel eerder stadium bepaalde zaken zoals stressklachten. Als je deze op tijd opspoort en kunt ombuigen, zijn de gevolgen veel minder groot.’’

Tip 3. Geef meer waardering en complimentjes
‘’Tijdens coachgesprekken krijg ik vaak te horen dat medewerkers alleen feedback krijgen als iets fout gaat of beter kan. Wees je als werkgever of leidinggevende hiervan bewust en geef veel meer complimentjes en spreek je waardering uit. Vooral de millenials en Gen-Z generatie zijn van jongs af aan bekend met de feedbackcultuur vanuit hun studie. Zij zijn dus gewend om continue van feedback voorzien te worden. Vervolgens gebeurt dit niet meer op de werkvloer, wat ze juist onzeker maakt. Op die manier ontstaat het ‘imposter syndroom’. Een fenomeen wat nu heel erg heerst en kan resulteren in een burn-out. Mensen met dit syndroom leggen de lat voor zichzelf vaak veel te hoog. Ze onderschatten hun eigen prestaties en denken niet goed genoeg te zijn. Door complimentjes te geven, bevestig je dat je medewerkers het goed doen. Zo groeit hun zelfvertrouwen en verbetert de kwaliteit van hun werk. We weten allemaal wel dat dit goed is, maar het gebeurt in de praktijk nog veel te weinig. Dus spreek het vooral uit!’’

Tip 4. Ga het gesprek aan met je medewerkers
‘’Dit is makkelijker gezegd dan gedaan, want vaak heb je bij de meeste bedrijven maar een of twee keer per jaar een evaluatiegesprek of een periodieke bila, maar verder wordt er niet veel gesproken. Vaak zit er tussen een leidinggevende en de medewerker toch een barrière. Je bespreekt niet álles met je leidinggevende. Check daarom regelmatig in bij je medewerker op individueel niveau en als team. Onderzoek van Deloitte* laat zien dat je dit voor de beste resultaten één keer per twee weken moet doen, maar dat is natuurlijk wel veel. Probeer er in ieder geval met regelmatig aandacht voor te hebben, want het draagt echt bij aan meer werkgeluk als je medewerkers zich gehoord voelen.’’

Tip 5. Creëer onderling een support systeem
‘’Uit onderzoek van Tilburg University is gebleken dat het hebben van een werkmaatje veel voordelen kan hebben als het gaat om werkgeluk. Laat collega’s onderling met iemand waarmee ze het goed kunnen vinden, een (twee)wekelijks gesprekje inplannen om bij elkaar in te checken. Stel elkaar vragen zoals bijvoorbeeld: ‘Je zat even niet zo lekker: Hoe voel je je nu? Ben je nog gaan sporten of wat eerder gestopt met werken?’ Samen zijn ze zo verantwoordelijk voor elkaars werkgeluk. Mensen die dit regelmatig samen doen, melden zich minder vaak ziek en zijn veel gelukkiger. Als werkgever moet je dit support systeem wel benoemen en faciliteren, zodat er ook tijd voor wordt gemaakt.’’

Tip 6. Geef je medewerkers vrijheid en verantwoordelijkheid 
‘’Ook autonomie is een belangrijke pijler voor werkgeluk. Geef je medewerkers het gevoel dat ze zelf hun beslissingen kunnen nemen over bijvoorbeeld waar en hoe ze werken. Hoe meer vrijheid je geeft, hoe positiever ze zijn. Uit onderzoek van Harvard University is gebleken dat bij organisaties met onbeperkte vakantiedagen zoals bijvoorbeeld Google en Netflix, juist het minst aantal vakantiedagen worden opgenomen. Mensen voelen zich dan juist extra verantwoordelijkheid door de vrijheid die ze krijgen. Daarnaast zijn ze zo veel meer ontspannen op het werk, waardoor die extra vakantie-uren niet altijd nodig zijn.’’

Tip 7. Zorg voor open communicatie en transparantie
‘’Dit klinkt heel eenvoudig, maar is voor veel organisaties het allerlastigste. Want vaak gebeurt er toch nog veel achter gesloten deuren bij de directie. Zoals beleidsvoorstellen of nieuwe strategieën die erdoorheen gedrukt worden, zonder dat iemand daar iets van af weet. Maar op het moment dat je als organisatie je medewerkers overal in meeneemt, zijn ze minder snel verrast en flexibeler in de omgang met de berichtgeving. Je kunt dus beter open en eerlijk zijn, ook al is het geen goed nieuws. Beter dat dan informatie achter houden om de goede orde te bewaren. Dat creëert uiteindelijk nog veel meer onrust op de werkvloer. Hoe zorg je voor open communicatie? Deel vanuit een dagelijkse of wekelijkse stand-up met het team de belangrijkste zaken die er op dat moment spelen bij het management. Sommige organisaties hebben wekelijks organisatie-breed een verplichte bijeenkomst voor álle medewerkers om lopende zaken en belangrijke informatie te delen. Zo bied je medewerkers ook de gelegenheid om vragen te stellen.''

Hulp nodig bij werkgeluk en verzuimpreventie?
Een effectieve preventie-aanpak opzetten is een uitdagende klus die maatwerk vereist. Het vraagt om inzicht, expertise en het gebruik van de juiste middelen. Loyalis is je gids bij complexe HR-vraagstukken. We zijn niet alleen een partner bij preventie, maar ook bij vitaliteit en re-integratie. En vanzelfsprekend zorgen we als verzekeraar voor een stabiel inkomen bij arbeidsongeschiktheid. Ga voor meer informatie naar onze preventie of verzuim pagina of neem contact op met een van onze gidsen.

Over Josje
Josje Smeets is gelukpsycholoog en jarenlang verbonden als docent aan Maastricht University. Josje deelt haar passie over positieve psychologie en neuropsychologie op inspirerende en laagdrempelige wijze. Tijdens haar interactieve en energieke lezingen leert Josje haar publiek dat (werk)geluk deels maakbaar is en laat haar publiek aan den lijve ondervinden hoe.

*Onderzoek van CBS en TNO uit 2018, Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden
* Onderzoek van Deloitte uit 2018, zie hier voor het artikel