Meestal zijn de belastbaarheid van een medewerker en de functiebelasting van het werk prima met elkaar in balans. Maar soms raakt die balans verstoort, en kan iemand zijn functie niet meer uitoefenen. Bijvoorbeeld door ziekte. Een arbeidsdeskundig onderzoek biedt dan uitkomst. Het laat zien wat nog wél haalbaar is – en hoe je dat realiseert. Claudia Bouwman, consultant inkomen en zekerheid, en gids bij Loyalis, vertelt wat je van zo’n onderzoek kunt verwachten.Wanneer is een arbeidsdeskundig onderzoek nodig?

Claudia: ‘Als je fysieke of psychische belastbaarheid verandert, kan dat problemen opleveren met het uitoefenen van je functie. Voor werkgevers en medewerkers is het vaak lastig om in te schatten of dat tijdelijk is, en zo niet, wat er dan nog wel mogelijk is. Als werkgever heb je de plicht om dat te onderzoeken. De Wet verbetering Poortwachter zegt dat je eerst moet onderzoeken of iemand zijn functie kan behouden, daarna of iemand aan het werk kan blijven met aanpassingen in de functie, en vervolgens of er andere passende functies binnen de organisatie zijn. En uiteindelijk of er passende functies búiten je organisatie zijn.’

Gespecialiseerd en onafhankelijk

‘Een arbeidsdeskundig onderzoek is behoorlijk complex als je het niet vaak doet. Bovendien wil je je medewerker daar natuurlijk ook goed in meenemen. De meeste mensen willen gewoon terugkeren in hun eigen functie, en het kost vaak behoorlijk wat tijd en moeite om het te accepteren als dat niet kan. Reden genoeg dus om een externe arbeidsdeskundige zo’n onderzoek te laten doen. Daarmee haal je een gespecialiseerde, onafhankelijke partij in huis. Met kennis van jouw sector, van de cao, en van alle relevante wet- en regelgeving.’

Functie, scholing én voorzieningen

‘Zo’n arbeidsdeskundige brengt advies uit over wat een medewerker realistisch gezien kan doen binnen jouw organisatie, én over hoe je dat kunt regelen. Een voorbeeld. Ik heb ooit een arbeidsdeskundig onderzoek gedaan voor een ambulanceverpleegkundige die zijn nek gebroken had, en daardoor in een rolstoel terecht kwam. Terugkeren in zijn oorspronkelijke functie was geen optie – dat snapte iedereen wel. Maar wat kon er dan nog wél? Dat zijn we samen gaan bekijken. Je komt dan al gauw bij administratieve functies uit. Daarvoor moest die medewerker wel omgeschoold worden. Over die opleidingen kon ik ook adviseren, net als over de voorzieningen die de werkgever daarvoor aan kon vragen, en bij welke instanties werkgever en werknemer terecht konden. Op dezelfde manier kon ik helpen een werkplek geschikt te maken, en het gebouw rolstoelvriendelijk te krijgen. Dat is de meerwaarde van arbeidsdeskundig onderzoek: het wordt heel praktisch, omdat je ook naar de randvoorwaarden kijkt.’

Ook bij eerstejaarsevaluatie

‘Vaak is de problematiek wel diffuser dan in dit voorbeeld. Bij een burn-out bijvoorbeeld. Dan kan het gesprek over mogelijkheden en onmogelijkheden tot irritaties en een verslechterende relatie leiden, terwijl dat precies is wat niemand wil. Het onafhankelijke advies en plan van de arbeidsdeskundige helpt dan ook vaak om goed in gesprek te blijven.’

‘Een arbeidsdeskundig onderzoek kun je in principe op ieder moment laten doen. Het gebeurt al wel eens na zes weken ziekte, en soms zelfs nog eerder, maar meestal bij de eerstejaarsevaluatie. Na een jaar ziekte moet je als werkgever kijken: wat is er allemaal al gebeurd aan re-integratie, en hoe gaan we verder? Bovendien ben je dan verplicht om de mogelijkheden voor tweede spoor re-integratie te onderzoeken, en dus op zoek te gaan naar passend werk buiten de eigen organisatie. Dat hoeft alléén niet als je overtuigend aan kunt tonen dat de financiële kansen voor je medewerker buiten jouw organisatie echt veel kleiner zijn dan erbinnen. En zonder gedegen, objectief onderzoek is dat bijna niet te doen. En sowieso kan zo’n onderzoek voor alle betrokkenen een goed vertrekpunt zijn om een succesvolle re-integratie verder vorm te geven – binnen óf buiten de organisatie.’

De voordelen van een onafhankelijk arbeidsdeskundig onderzoek

Een arbeidsdeskundig onderzoek is complex en vereist expertise. Daarom is het verstandig om een externe arbeidsdeskundige in te schakelen. Deze specialist biedt:

  • Onafhankelijk advies;
  • Kennis van de sector en cao;
  • Inzicht in relevante wet- en regelgeving.

Conclusie: De meerwaarde van een arbeidsdeskundig onderzoek

Arbeidsdeskundig onderzoek biedt werkgevers en medewerkers inzicht in haalbare werkopties en re-integratiemogelijkheden. Het ondersteunt een succesvolle terugkeer naar werk, zowel binnen als buiten de organisatie, door middel van objectief advies en praktische oplossingen.  
Bij Loyalis kun je terecht met al je vragen over 
verzuim en re-integratie, maar liever zijn we deze situatie voor. Wil je alles weten over hoe wij inzetbaarheid bevorderen en werken aan vitale organisaties? Neem dan contact met ons op. Onze gidsen vertellen je hier graag mee over.  

Claudia Bouwman, consultant inkomen en zekerheid bij Loyalis.